Giới thiệu về giáo dục đặc biệt tại Trung tâm Diệp Quang

GIỚI THIỆU GIÁO DỤC ĐẶC BIỆT

Trung tâm HTGDHN Diệp Quang là một trung tâm Chuyên biệt được tổ chức để chăm sóc, can thiệp và phát triển chương trình Giáo Dục Đặc Biệt dành cho các trẻ có nhu cầu đặc biệt như Tự kỷ, Tăng động Kém chú ý , Chậm phát triển trí tuệ, chậm nói, có khó khăn vận động…

Vậy, Giáo dục Đặc Biệt là gì ? Chúng ta cùng tìm hiểu.

ĐỊNH NGHĨA GIÁO DỤC ĐẶC BIỆT:

Giáo dục đặc biệt là ngành giáo dục cung cấp các nguồn dịch vụ bổ sung cho trẻ em thất bại ở trường học vì nhiều lý do khác nhau. Gây trở ngại cho sự tiến bộ phù hợp nhất của trẻ. (Định nghĩa của UNESCO năm 1997 )

Như vậy – Giáo dục Đặc Biệt được hiểu là Giáo dục dành cho các đối tượng có nhu cầu đặc biệt bao gồm trẻ khuyết tật trí tuệ, trẻ khó khăn trong học tập và trẻ Rối loạn Phát Triển.

Tuy nhiên, điều quan trọng của GDĐB, không chỉ thuần túy các hoạt động Giáo dục, mà nó còn có các biện pháp tác động về Tâm lý và điều trị về Y học dưới nhiều hình thức và phương pháp khác nhau , phù hợp với từng trẻ , cũng như sự chăm sóc TẠI GIA ĐÌNH và CỘNG ĐỒNG cần thiết cho trẻ.

Do đó, môi trường giáo dục thích hợp không đơn giản là các lớp học với học sinh – giáo viên, mà cần phải có nhiều hoạt động khác nhau đi từ Can thiệp cá nhân – Can thiệp Nhóm , Vận động , ngôn ngữ , Hoạt động phát triển kỹ năng sống và giao tiếp xã hội

NGUYÊN TẮC

Giáo dục cá nhân : Mỗi trẻ đặc biệt là một thực thể khác nhau nên cần có những biện pháp tác động riêng biệt dựa trên các nguyên tắc chung .
Hệ thống hóa nhiệm vụ một cách thận trọng căn cứ trên các yếu tố cơ bản về phát triển
Kích thích mạnh và tích cực giác quan của trẻ thông qua các công cụ trực quan
Tạo môi trường tinh tế cho trẻ: Thông qua các hoạt động đa dạng và cụ thể của các phương pháp thực hành khác nhau
Khen thưởng ngay khi trẻ thực hiện đúng và đủ các yêu cầu về giao tiếp & nhận thức.
Giáo dục kỹ năng sống : Đây là điểm thiết yếu giúp trẻ có thể tự chủ trong sinh hoạt .

Tin rằng mỗi trẻ em đều phải được giáo dục đến mức tối đa trong khả năng có thể

ĐẶC TÍNH

Tổ chức đặc biệt : Tùy mỗi quốc gia sẽ có những cách tổ chức khác nhau, chú trọng cả ba lĩnh vực : Y Tế, Giáo dục và Tâm lý cùng vai trò của phụ huynh.
Sách Giáo khoa đặc biệt : Cần có các tài liệu và giáo trình về ngôn ngữ, hành vi, nhận thức và vận động khác nhau cho từng loại trẻ.. thậm chí là cho từng đứa trẻ.
Chẩn đoán đặc biệt : Việc đánh giá chẩn đoán nhằm sàng lọc phát hiện các tình trạng và mức độ khác nhau của trẻ, có nhiều phương pháp kỹ thuật và thang đo.
Trình tự giảng dạy lâm sàng đặc biệt : Việc giàng dạy hay can thiệp phải được thiết kế cho từng loại trẻ và mỗi cá nhân có những khác biệt về năng lực và mức độ nhận thức
Sử dụng nguyên tắc học tập tập trung : Nguyên tác tập trung vào sự phát triển của trẻ, gọi là nương theo trẻ để thiết kế chương trình phù hợp.
Giảng dạy có hệ thống : Mỗi trẻ tùy theo tình trạng và mức độ mà theo đó sẽ được thiết kế một chương trình can thiệp cá nhân phù hợp.
Can thiệp cá nhân: Trẻ cần có những kế hoạch cá nhân và những giờ can thiệp cá nhân qua những mục tiêu phù hợp với năng lực của trẻ.
Đề cao vai trò của phụ huynh : Nếu phụ huynh không quan tâm, không có sự phối hợp can thiệp tại gia đình thì hiệu quả sẽ thấp, thậm chí không đạt. được sự tiến bộ cho trẻ.

ĐỊNH HƯỚNG

Điều đầu tiên khi định hướng cho hoạt động GDĐB là phải xem xét mọi vấn đề với một quan điểm đơn giản . Đừng để cho những điều bất thường của trẻ ám ảnh – Cho dù các hành vi và phản ứng đó gây ra những thách thức, cản trở cho các mục tiêu giáo duc để phải đặt mục tiêu là loại bỏ hay uốn nắn các hành vi đó . Vì thế định hướng cho các hoạt động GDĐB là cần xây dựng một môi trường thân thiện với nhiều hoạt động để tạo sự thích thú, kích thích khả năng vận động và tương tác của trẻ.

Từ đó trẻ sẽ chủ động tham gia các hoạt động chung và dần dần có được những hành vi, phản ứng tích cực để thay thế các hành vi tiêu cực, mà không phải tiến hành các biện pháp kỷ luật nghiêm khắc để loại trừ các hành vi đó.

Như vậy, hoạt động Giáo dục cho trẻ đặc biệt, không nên hiểu theo quy trình giáo dục mà ở đó người GV hay phương pháp Can thiệp đóng vai trò chủ đạo, mang tính áp đặt một chiều lên trẻ, mà chính đứa trẻ là trọng tâm dụa trên nền tảng một chương trình Can thiệp Cá Nhân với sự tương tác qua lại giữa GV – Trẻ và Phụ huynh.

Một TRUNG TÂM CAN THIỆP nên được xem là một Cộng Đồng, có sự tham gia của nhiều ngành nghề trong nhiều lĩnh vực khác nhau Từ Giáo Viên, chuyên viên, các Y Bác sĩ, kỹ thuật viên Vật lý trị liệu, Bảo mẫu, nhân công, người làm vườn Tất cả cần có sự hiểu biết về tình trạng của trẻ. Biết quan tâm, chấp nhận và tôn trọng các em . Trong khuôn khổ công việc của mình, sẵn sàng có những kết nối, trao đổi thậm chí là hướng dẫn các em tham gia ( Phụ việc ) .

Các em đến với trung tâm là để đươc sống một cách tích cực, chứ không đơn giản chỉ là đến để được “chữa trị” hay “học tập”. Cơ sở nên được xem là ngôi nhà thứ hai của mỗi một em sinh hoạt tại đây.

Điều quan trọng là các em vẫn phải được nối kết với gia đình – bố mẹ và người thân, họ hàng của mình..chứ không phải hình thành một gia đình thứ hai để tách rời các em khỏi gia đình mình. Bố mẹ các em cũng nên được xem như một thành viên trong cộng đồng này, để cùng đồng hành với trẻ trong cuộc sống hàng ngày.

TỔ CHƯC GIÁO DỤC ĐẶC BIỆT .

Hoạt động Giáo dục Đặc biệt là các hoạt động đa dạng trong các lĩnh vực khác nhau, để giúp trẻ đặc biệt phát triển về ba phương diện :

Khả năng phát triển ngôn ngữ, cải thiện hành vi – nhận thức.
Khả năng tự phục vụ và phục vụ người khác
Kiến thức về môi trường xung quanh và khả năng Giao tiếp xã hội.

Với mục tiêu đó, các em nên được sinh hoạt và lớn lên trong một Cộng đồng, chứ không phải chỉ là một ngôi trường đến để học tập hay can thiệp trị liệu trong một thời gian rồi có thể rời bỏ để chuyển sang môi trường khác, giống như trẻ Mẫu Giáo lên Tiểu học, tiểu học lên Trung học.

Bởi vì, với trẻ đặc biệt thì khả năng thích nghi và xây dựng các mối quan hệ, liên kết là rất khó khăn – các em hầu như không có bạn đúng nghĩa, mà đó chỉ là những mối liên kết tạm thời khi chơi đùa, sinh hoạt . Khả năng thích nghi, chấp nhận sự thay đổi cũng rất khó khăn. Khi phải bước vào một môi trường mới lạ, khác biệt các em sẽ trở nên dễ nổi nóng, căng thẳng hay lo lắng, không gắn bó và có thể trở nên dễ đau yếu, khả năng tập trung chú ý bị suy giảm… Vì thế, trong điều kiệm có thể, nên tồ chức cho các em những môi trường sống bình ổn – Bên cạnh môi trường gia đình – Với những hoạt động chung từ năm này qua năm khác – để từ đó, các em mới có thể tiếp nhận một cách tốt nhất, những phương pháp can thiệp , trị liệu và phát triển hài hòa các mối quan hệ , giao tiếp xã hội.

MỤC TIÊU CỦA GIÁO DỤC ĐẶC BIỆT

Giáo dục đặc biệt áp dụng các phương pháp đánh giá, can thiệp nhắm đến các mục tiêu giúp cho trẻ đặc biệt cải thiện được tình trạng rối nhiễu của mình với 3 mục tiêu:

A/ MỤC TIÊU THIẾT YẾU :

PHỤC HỒI CHỨC NĂNG : Trong hoạt động can thiệpgiáo viên cần đánh giá mức độ của trẻ để đưa ra những biện pháp can thiệp và hỗ trợ về 3 mặt :

Ngôn ngữ : Nghe hiểu, nhận biết và đáp ứng phản hồi tùy theo khả năng của trẻ.
Vận Động : Các hoạt động của cơ thể ( vận động Thô ) của bàn tay, ngón tay ( Vận động tinh ) và sự thích nghi với môi trường .
Nhận thức : Các em có nhận thức về bản thân, về gia đình và về môi trường xung quanh ( Cây trái / con vật/ đồ vật / nhân vật xã hội …)

PHÁT TRIỂN KỸ NĂNG SỐNG THIẾT YẾU : Tùy theo độ tuổi, tình trạng và mức độ đê đặt ra các biện pháp hỗ trợ, hướng dẫn các kỹ năng tự phục vụ bản thân :

Kỹ năng ăn uống- vệ sinh : Các em cần biết tự ăn cơm, uống nước, tắm rửa , vệ sinh.. biết tự mặc và tự gấp quần áo, dọn dẹp chỗ ngủ …
Kỹ năng thích nghi môi trường : Các em cần có khả năng thích nghi với môi trường học tập , biết tự lấy vật dụng cá nhân, biết bỏ rác vào thùng, biết xếp đặt chỗ chơi, chỗ học và tương tác tốt với các bạn với thầy cô và người lớn.

PHÁT TRIỂN KỸ NĂNG HỌC TẬP : Tùy vào mức độ, năng lực mà các em được xây dựng những kỹ năng học tập khác nhau, từ mức độ cơ bản là nhận biết khoa học, cho đến các kiến thức về đọc, viết, tính toán và các khả năng để có thể tham gia vào hệ thống giáo dục hòa nhập tại các cơ sở Giáo dục bình thường.

B/ MỤC TIÊU NGẮN HẠN :

Cải thiện và nâng cao năng lực về ngôn ngữ – hành vi : Tùy theo mức độ phát triển ngôn ngữ của trẻ, khả năng nghe hiểu và phản hồi. Để đưa ra các mức độ can thiệp dựa trên các kỹ thuật phù hợp.
Can thiệp và điều chỉnh các rối loạn về Giác Quan và cảm xúc : Nếu trẻ có những rối loạn về khả năng xử lý cảm giác, điều này sẽ tạo ra những hành vi và phản ứng bất thường hay rối loạn ăn uống và giấc ngủ. Vì vậy cần phải giúp cho trẻ ổn định về giác quan.
Phát triển các kỹ năng sống thiết yếu. Các kỹ năng sống thiết yếu là khả năng tự ăn uống, tự vệ sinh cá nhân và khi lớn là có thể tham gia một số hoạt động trong gia đình. Đây cũng là những điều góp phần quan trọng giúp cho trẻ sớm có khả năng hòa nhập trong mức độ cho phép đối với cộng đồng xung quanh.

C/ MỤC TIÊU DÀI HẠN :

Xây dưng khả năng hòa nhập với cộng đồng : Tùy theo khả năng và tình trạng của mỗi trẻ mà đơn vị Can thiệp và gia đình sẽ đặt ra những mực tiêu TỰ PHỤC VỤ cho trẻ để các em có thể tham gia hòa nhập trong các tập thể khác nhau ngoài xã hội
Phát triển các kỹ năng Giao tiếp Xã Hội : Đây chính là hạn chế lớn nhất của các em rối loạn phát triển, nhất là với trẻ Tự kỷ .. Chính vì thế, mà một cộng đồng gồm những người hiểu em và những người bạn là điều kiện thuận lợi nhất, để các em có thể cải thiện được khả năng giao tiếp xã hội.
Tổ chức các hoạt động Hướng nghiệp khi trưởng thành : Qua các hoạt động lao động đơn giản, có thể giúp cho các em có được những kỹ năng PHỤC VỤ trong một môi trường hay một CỘNG ĐỒNG có sự yêu thương và tôn trọng các em.

LÊ KHANH

Trả lời Hủy

Đăng nhập